به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از شبکه اطلاع رساني راه دانا؛ به نقل از نسيم آنلاين، حرکت دست به عصاي ايرباس براي تحويل پرنده‌هاي آهني به ايران، آنهم درست 80 روز پس از اجراي برجام، توافقنامه اي که به موجب آن بذر تفاهم نامه خريد 118 فروند هواپيماي پهن پيکر فرانسوي در کنار برج ايفل کاشته شد.

"تفاهم نامه اوليه خريد 118 فرونده هواپيماي ايرباس به ارزش دستکم 10.5 ميليارد دلار در سفر اخير رئيس جمهوري به فرانسه به امضاء رسيده که از پي اين تفاهم نامه، مقرر شد 45 فروند هواپيماي ايرباس 320 و 321، 45 فروند ايرباس 330 ، 16 فروند ايرباس  350 و 12 فروند هواپيماي ايرباس A380 در مدت زمان 5 سال در اختيار شرکت دولتي هواپيمايي "هما" قرار گيرد.

از قرار معلوم ، تأمين مالي اين هواپيماها هم به صورت فاينانس با سهم 85 درصدي شرکت ايرباس و نقدينگي 15 درصدي ايران ‌اير انجام خواهد شد، بنابراين بخشي از سهم 15 درصدي هواپيمايي ايران اير (هما) از محل تسهيلات صندوق توسعه ملي تأمين مي شود که دولت ايران هم ضمانت فاينانس را بر عهده مي‌گيرد. چناچنه "ايران‌ اير"امکان تأمين سهم 15 درصدي خود را نداشت،ايرباس اين رقم را از محل فاينانس براي ايران‌اير تأمين مي کند.

"عباس آخوندي "سکاندار وزارت راه وشهرسازي امضاي تفاهم نامه خريد اين تعداد هواپيما را اتفاقي بي نظير در تاريخ مالي ايران برشمرده و اذعان داشته که بر اساس قرارداد مذکور، 7 فرودگاه بين المللي در تهران و 4 فرودگاه  هم در شهرستان ها احداث مي شود. اشاره اين مقام مسئول در وزات راه وشهرسازي به ساخت فرودگاه هاي بين المللي آنهم در لابلاي قرارداد خريد اين تعداد هواپيما بعد ازآن مطرح شد که از پي اين تفاهم نامه، انتقادات تندوتيزي  به سمت وزارتخانه او روانه شده است. هرچند که خود او اعتقاد دارد مردم به شدت از امضاي اين تفاهم نامه استقبال کرده اند.

رضا نخجواني"،"حسين خانلري"و "حميد رضا پهلواني"، روساي اسبق سازمان هواپيمايي، جملگي به اين اقدام دولت تاخته و هريک بخش مهمي از اين تفاهم نامه وزارت راه و شهر سازي با ايرباس را زير سوال برده اند.

حميدرضا پهلواني، اذعان داشت که در همان سال 92 و با وجود اعمال تحريم  بين‌المللي هم ، چنانچه شرکت هاي هواپيمايي از نقدينگي لازم  برخوردار بودند امکان خريد هواپيماي ايرباس به صورت مستقيم وجود داشت و از لغو قرارداد خريد هواپيماهاي ايرباسA380  توسط برخي از کشورهاي همسايه خبرداد و گفت که لغو اين قراردادها ربطي به فقدان توانايي مالي کشور هاي  خريدار ندارد زيرا به پرواز درآمدن اين نوع از هواپيما منوط به اشغال شدن دستکم 75 درصد صندلي هاي آن بوده است.

"حسين خانلري" ديگر رئيس سازمان هواپيمايي کشوري،شرايط حال حاضر صنعت هواپيمايي کشوري را فاقد زيرساخت‌هاي لازم براي ورود هواپيماي پهن پيکر خريداري شده دانست و گفت که استفاده از هواپيماهاي پهن پيکر خريداري شده در مسيرهاي داخلي فاقد هرگونه صرفه اقتصادي است و نتيجه گيري کرد که دو سوم صندلي هواپيماهاي پهن‌پيکر خالي مي‌ماند.

اما "رضا نخجواني" ديگر رئيس سازمان هواپيمايي کشوري هم بدون هرگونه تعارفي، ورود دولت به خريد هواپيما، را سبب شکل گيري شائبه‌هاي مختلفي دانست که تزريق چنين سرمايه هنگفتي توسط دولت، جايي براي رقابت بخش خصوصي با دولت نمي‌گذارد واعلام داشت که  اين اقدام، عدول از سياست‌هاي کلان کشور در روند خصوصي‌سازي بوده و نتيجه گيري  کرد که قيمت يک فروند هواپيماي ايرباس ۳۲۰ صفر کيلومتر در کارخانه ۸۰ ميليون دلار است، در حاليکه همين هواپيما را در بازار آزاد مي‌توان با نصف قيمت تهيه کرد.

در مقابل وزارت راه و شهرسازي اعلام کرده که سالانه سه تا پنج ميليارد دلار ارز توسط مسافران خارجي به ايرلاين هاي خارجي پرداخت مي شودکه تجميع اين اعداد در مدت 10 سال به رقمي درحدود 50  ميليارد دلار خواهد رسيد، بنابراين با خريد يکجاي هواپيماي نو، به ميزان 10.5 ميليار دلار، مابقي رقم مذکور در کشور صرفه جويي هم خواهد شد.

صرفنظر ازپرداختن بيشتربه بعد فني ماجرا، اما دودغدغه مهم در لابلاي اظهارات هر سه معاون اسبق وزير راه وشهر سازي به خوبي موج مي زند که نخستين آن صرف اعتباري سنگين براي  خريد و ديگري خريد هواپيماي ايرباس 380 A   که فقط توانايي نشست و برخاست در فرودگاه امام خميني(ره)  را دارد ونه ديگر هيچ فرودگاه ديگري.

هرچند که "عليرضا سلامي"مشاور وزير راه و شهرسازي گفته که قرارداد خريد  هواپيما دولت را مقروض نکرده و بدون اتکا به منابع  دولتي  اقساط آن پرداخت خواهد شد.

تعلل ايرباس يا عقب نشيني بانکهاي اروپايي

بهمن ماه سال گذشته که قرارداد خريد اين تعداد هواپيما به امضاء رسيد، قرار شد 40 روز کاري بعدتر، اين پيمان به قرارداد نهايي منتج ‌شود. هرچند که اتفاق تا اکنون رخ نداده که با پايان يافتن سال  94  بحث قطعي شدن قراردادها به خردادماه ، موکول شد.

"اصغر فخريه کاشان"، قائم مقام وزير راه و شهرسازي در امور هوانوردي در اظهار نظري اعلام داشته که قرارداد خريد ۱۱۸ فروند هواپيماي ايرباس خردادماه امسال نهايي مي‌شود و گفته که "طولاني شدن روند اين مسئله به دليل بزرگ بودن حجم قرارداد مذکور است."

اظهاراتي که به شدت سبب ساز شکل گيري ذهنيت هاي متفاوتي هم تا اينجاي کار شده است که يکي از مهمترين آنها برخاسته از ترديد و دودلي اين شرکت فرانسوي‌ تبار بوده که لا اقل نتوانسته در تامين اعتبار گام جدي بردارد.

درهمين راستا بانک‌هاي غربي هم در اظهاراتي متفاوت، اشتياق چنداني براي ورود به پشتيباني مالي از اين قراردادها از خود نشان نداده اند، موضوعي که در صورت کشدار شدن،بيم آن مي رود که  کل آمال و آرزوي "عباس آخوندي" و تيم همراه او را به  باد دهد.

وزارت راه و شهرسازي در اين مدت،امضاي اين تفاهم‌نامه را آنچنان برجسته ساخته که گويي، اين تفاهمنامه، پرفروغ ترين ستاره آسمان اقتصاد کشور در سال 94  بوده اما به نظر مي‌رسد با بي ميلي طرف فرانسوي براي قطعي ساختن قرارداد تا اينجاي کار و اجتناب بانکهاي اروپايي براي ورود به اين ماجرا ،اين ستاره "آخوندي" به مرور در حال رنگ باختن است.

گمان مي رود،اجتناب بانک‌هاي غربي از پشتيباني مالي خريد اين تعداد هواپيما به نامشخص بودن نيت واقعي اداره خزانه داري آمريکا در برخورد با اين دسته از بانکها از رابطه اي مستقيم برخوردار بوده  که درکنار آن مي توان به اعتراض مقامات آمريکايي براي سهم خواهي بويينگ آمريکايي،يعني رقيب قديمي ايرباس  از بازار بکر ايران هم اشاره داشت.

نمي توان انکار کرد که "بوئينگ" هم گوشه چشمي جدي به بازار ايران داشته و بايد ديد که خرداد ماه سالجاري، قرارداد قطعي خريد اين تعداد هواپيما به امضا مي رسد يا اين طرح دولت هم به سرنوشت بدقولي هاي "آخوندي" و تيم همراه در به اتمام رساندن مسکن مهر دچار خواهد شد؟